اصلاح‌طلبان مجلس و مسئله “کنترل از راه دور”/ حضور روشن پدرخوانده‌ها در سایه + جدول و عکس

به گزارش “درگیلان“، بعضی‌هایشان جوانند و بعضی‌ دیگر محاسن سفید کرده‌اند. برخی چهره سیاسی نبودند و سابقه و کارنامه سیاسی و مدیریتی قابل توجهی ندارند و اولین حضور خود را در عرصه سیاسی و مدیریتی کشور تجربه می‌کنند اما برخی دیگر از آنها تاکنون دستی بر آتش داشته‌اند.

ناشناختگی و نامشهوری برخی از نمایندگان اصلاح‌طلب مجلس دهم که تحت عنوان لیست امید به پارلمان راه یافتند، تا آنجا بود که هم قبل از انتخابات و هم بعد از انتخابات که نتایج آن مشخص شد، کاربران فضای مجازی مدتی آنها را به سوژه طنازی‌های خود تبدیل کردند.

با این حال آنها امروز منتخب مردم هستند و نماینده مجلس، قرار است چهار سال برای سرنوشت ملت و مملکت قانون‌گذاری و تصمیم‌گیری کنند، هر کدامشان هم به‌نوبه خود دنبال اثرگذاری در تصمیمات جمعی مجلس هستند، بر تصمیمات فراکسیونی صحّه می‌گذارند اما بر استفاده از رأی و نظر و تجربه و سابقه شخصی خود نیز تأکید دارند.

با وجود این، به نظر می‌رسد برخی افراد که مدتی است از صحنه سیاسی کشور و عرصه تصمیم‌گیری‌ها و تصمیم‌سازی‌ها دور افتاده‌اند و به‌علت عملکردهای منفی، افراطی و هزینه‌ساز خود برای کشور، امکان بازگشت به کرسی‌های قدرت برای خود نمی‌بینند، فرصت را مغتنم دیده‌اند تا از جوانی و بی‌سابقگی نمایندگان اصلاح‌طلب مجلس دهم استفاده کرده و اهداف و تمایلات حزبی و جریانی یا شخصی خود را پیش ببرند!

می‌گویند “جوانند و بی‌تجربه، به بلوغ سیاسی نرسیده‌اند، نیازمند مجلس در سایه‌ایم، چیزی شبیه یک پدرخوانده”؛ اینها ادبیات کسانی‌ است که می‌خواهند پدرخواندگی را برای خود تثبیت کنند؛ پدرخوانده‌ای که قیّم نمایندگان اصلاح‌طلب مجلس دهم باشد.

محمدرضا تاجیک یک فعال سیاسی اصلاح‌طلب است که معتقد است “این مسئله که اصلاح‌طلبان در شرایط سخت، لیستی از نیروهای نسبتاً جوان و ناشناخته را ارائه کردند، موضوعی است که من خیلی نسبت به آن دغدغه دارم و باید برای آن فکری کرد. در این شرایط حساس تاریخی این وظیفه بر دوش کسانی گذاشته شده است که هنوز عده‌ای از آنها به بلوغ لازم سیاسی نرسیده‌اند و تجربه بازی سیاسی در شرایط پیچیده را ندارند و ممکن است نتوانند انتظارات را به‌نحو احسن انجام دهند، بنابراین باید تلاش خود را بکنیم که این بار تمام اصلا‌ح‌طلبان خود را نماینده مجلس بدانند و این نماینده‌ها را تنها نگذارند”.

همه این موارد گوشه‌ای از دلواپسی چهره‌های اصلاح‌طلب نسبت به منتخبانی است که با رأی مردم به خانه ملت راه یافتند اما به نظر می‌رسد بزرگان این جریان افرادی را که خودشان در لیست قرار دادند، قبول ندارند و آنها را فاقد بلوغ سیاسی می‌دانند.

چه اینکه این تصور در انتخابات هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی به اوج رسید و موجی از توهین‌ها و تحقیر‌های جریان اصلاحات علیه نمایندگان اصلاح‌طلب به راه افتاد، آنجا که علی لاریجانی رئیس چند دوره گذشته مجلس توانست رأی اکثریت بهارستان‌نشینان را برای حضور در کرسی ریاست از آن خود کند.

فردای همان روز بود که روزنامه‌های اصلاح‌طلب انتقادات خود را نسبت به نمایندگان هم‌مسلک خود به راه انداختند. در واقع رسانه‌های اصلاح‌طلب با ساخت پروژه خائن‌سازی، نه‌تنها از ادعای پیروزی خود در انتخابات ۷ اسفند رد شدند بلکه استقلال رأی هرکدام از نمایندگان مجلس در انتخاب رئیس نهاد تقنینی کشور را نادیده گرفتند و آنها را خودسر، بی‌تجربه، فارغ از دانش لازم سیاسی، سیب‌زمینی مجلسی و… نامیدند.

روزنامه آفتاب یزد در گزارشی با عنوان“دفن اخلاق” در اولین قدم سراغ نمایندگان مجلس رفت و رأی آنها را ماحصل تطمیع و وعده دانست و نوشت “بالاخره تطمیع و مصلحت‌اندیشی بی‌جا مثمرثمر واقع شد… [نمایندگان] پیام رأی مردم به تغییر را نشنیده گرفتند. احتمالاً حجم فشار و وعده‌ها آن‌قدر کافی و وافی بوده است که نمایندگان مردم جامه سایر مناصب هیئت رئیسه را نیز برای اندک اصولگرایان مجلس دهم دوختند و به آنها تقدیم کردند. در بیرون از بهارستان هم اصلاح‌طلبانی که مسبب جلوس اصولگرایان بر کرسی‌های هیئت رئیسه شدند، کم نبودند”.

روزنامه آفتاب یزد در ادامه این مطلب خود، تمام کسانی را که به عارف رأی نداده‌اند، به سه جریان تقسیم کرده و گروه اول را “سیب زمینی”نامیده است: «سیب‌زمینی‌ها: این گروه متشکل است از افراد لیست امید و مستقلین مجلس دهم.» نویسنده مطلب در ادامه ضمن توهین به آن دسته از نمایندگانی که به عارف رأی نداده‌اند، مدعی شده “هر آن‌کس که به عارف رأی نداده، با وعده‌های اقتصادی نظیر مسکن و بیمه تطمیع شده است”.

روزنامه شرق هم در انتقاد از رأی نمایندگان اصلاح‌طلب به لاریجانی نوشت: “حمایت برخی از اصلاح‌طلبان از لاریجانی، ذات تفکر اصلاح‌طلبی را مخدوش می‌کند. حیلِ دموکراتیک با مانیفست اصلاح‌طلبی که مهم‌ترین رسالتش نقد بی‌رحمانه گذشته و روشنگری وضعیت موجود است، سر ناسازگاری دارد. اصلاحات یعنی تغییر، تغییر رو به آینده. سیاست واقعی زمانی شکل می‌گیرد که باور به توان تأویل و بازآفرینی گذشته وجود داشته باشد. در انتقاد به عملکردها و به نقدکشیدن آنها و آشوبناک‌کردن گذشته است که سیاستی تازه رخ عیان می‌کند. گذشته صلب نیست. برای تحول‌طلبان، گذشته در قدرت صلب و منجمد نمی‌شود.

برای تغییر در آینده باید گذشته را تغییر داد. اگر علی لاریجانی – چه با حمایت اصلاح‌طلبان و چه بدون حمایت آنها- رئیس شود آیا قادر به تغییر گذشته است؟ پس فارغ از تعارف‌های سیاسی، مرزبندی جدی بین تفکر او و اصلاح‌طلبان وجود دارد. کسانی که این مرزبندی‌های فکری را نادیده می‌گیرند و آن را به مصافحه‌های رفاقتی در صحن مجلس تقلیل می‌دهند، نگاهی ابزاری به اصلاحات و حتی لاریجانی دارند“.

کواکبیان دبیرکل حزب مردم سالاری هم در همین راستا و در اظهارنظری پس از انتخابات هیئت رئیسه مجلس صراحتا گفته بود: “در البته واقعیت (انتخابات هیئت رئیسه) چیز دیگری بود. بعضاً اشخاصی با ما «عکس یادگاری گرفتند و زنبیل خودشان را جای دیگر بردند». گرفتاری ما این است که این اشخاص از لیست امید میثاق‌نامه را امضا کردند اما به لاریجانی رأی دادند؛ واقعاً برای دوستان خودم متأسفم که مسیر را چنین پیش‌ بردند”.

پرویز تاجیک حتی بعد از انتخابات هیئت رئیسه مجلس نیز در یادداشتی در روزنامه اعتماد افراد متعادل جناح اصلاحات را عافیت‌طلب خواند و تلویحا آنها را به رفتارهای افراطی دعوت کرد. وی در بخشی از این یادداشت تاکید کرده که “ممکن است برخی نمایندگان لیست امید نمایش کارآمدی در مجلس نداشته باشند”.

در واقع تمام این موضع‌گیری‌ها و برچسب زدن‌ها به منتخبینی که با رای و اراده مردم راهی ساختمان بهارستان شده‌ بودند، نادیده‌گرفتن و سلبِ اختیارِ تصمیم‌گیری از نمایندگان مجلس دهم است. سلب اختیاری که به دنبال آن نیاز به داشتن یک قیّم یا پدرخوانده برای نمایندگانی که چند ماه قبل، آنها را ناپخته و فاقد بلوغ سیاسی می‌دانستند، به اذهان عمومی جامعه القا می‌کند.

البته این اظهارنظرها و کنش‌های خارج از مجلس چندان به مزاج نمایندگانی که خود را وکیل واقعی مردم می‌دانند، خوش نمی‌آید چراکه می‌دانند قرارگرفتن زیرِ قیّومیتِ یک پدرخوانده به معنای نداشتن استقلال فکری و نرسیدن به بلوغ سیاسی است.

محمدرضا عارف رئیس فراکسیون امیدمجلس با اشاره به برخی از این فضاسازی‌ها و در پاسخ به سؤال تسنیم، مبنی بر اینکه اصلاح‌طلبان مجلس دهم از بیرون مجلس اداره می‌شوند و یا مجلس در سایه برای هدایت اصلاح طلبان وجود دارد؟ تاکید کرد: محور فعالیت‌مان در مجلس فقط و فقط از طریق فراکسیون است؛ نه مجلس در سایه و نه چیزی شبیه آن داریم. خیلی شفاف فعالیت می‌کنیم، شفاف موضع‌گیری خواهیم کرد و شفاف در راستای مطالبات مردم و وعده‌هایی که به مردم دادیم، کار خواهیم کرد.

وی این را هم گفت که هرکسی حق دارد، حرف بزند اما موضع فراکسیون ما این است که همه امور مجلس را با هماهنگی در داخل فراکسیون امید و هماهنگی این فراکسیون با فراکسیون‌های دیگر پیش ببریم.

همچنین محمد دامادی نماینده اصلاح طلب مجلس دهم هم درباره نظر خود درباره این کنش‌ها به تسنیم می‌گوید: نماینده مجلس عصاره فضایل ملت است. وقتی از یک حوزه انتخابیه انتخاب می‌شود، دارای استقلال کامل است. البته اینکه نمایندگان به یک جریان سیاسی وابستگی داشته باشند و از آن جریان مشورت‌هایی بگیرند، اشکالی ندارد اما هیچ یک از نمایندگان نمی‌پسندند که کسی بگوید “نمایندگان نیاز به قیّم یا پدرخوانده دارند”. بعید می‌دانم نماینده‌ای وجود داشته باشد که بگوید نیاز به قیّم دارم.

“آنهایی  هم که چنین فکری می‌کنند، کاملا در مسیر اشتباهی هستند. آنها یا نماینده نبودند و یا مجلس را نمی‌شناسند و یا اینکه خودشان نیاز به قیّم دارند”.

محمدقسیم عثمانی یکی دیگر از اعضای فراکسیون امید مجلس دهم در پاسخ به سؤال خبرنگار تسنیم می‌گوید: معتقدم نماینده مجلس قابل نمایندگی نیست. البته اینکه کسانی در خارج از مجلس به نمایندگان از لحاظ فکری و سیاسی مشاوره بدهد، بد نیست اما اینکه نماینده‌ای غیر از مردم و نظام، وابسته به کسی خارج از مجلس باشد، اصلا درست نیست. همچنین مردم نمایندگان را انتخاب کردند تا براساس منافع آنها و نظام تصمیم بگیرند و تلاش کنند نه اینکه در مجلس حضور یابند و به جای دیگری متکی باشد. این از دید مردم هم مذموم است.

پروانه سلحشوری نماینده اصلاح‌طلب مردم تهران و دیگر عضو فراکسیون امید مجلس در مواجه با این سؤال خبرنگار تسنیم، می‌گوید: نه تنها خودم بلکه سایر همکارانم، هم بالغ و هم عاقل هستیم و مهجور هم نیستیم که کسی بخواهد روی ما قیومیت داشته باشد. نمایندگان مجلس افراد متخصص و تحصیل‌کرده و اهل تعامل هستند. ما دنبال این هستیم که ان‌شالله به سلامت این مجلس را اداره کنیم. فقط اینکه ما دور اول هستیم و پدیده‌ها هم غالبا در دور اول بروز پیدا می‌کنند.

همچنین سهیلا جلودارزاده یکی دیگر از اعضای فراکسیون امید و نماینده اصلاح‌طلب پایتخت نشینان در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم تاکید می‌کند: تمام عزیزانی که به هر نحو در رای آوری نمایندگان نقش دارند، به عنوان مشاور، حامی و پشتیبان اجتماعی ما مطرح هستند. اما حرکت‌های این چند روزه نمایندگان مجلس در انتخابات هیئت رئیسه نشان داد که همه آنها، توانایی، استقلال رای و همبستگی دارند.

جلودارزاده این را هم اضافه کرد که نمایندگان مجلس در تهیه طرح‌ها به نظر همه این عزیزان احتیاج دارند چراکه اکثر آنها از نظر سنی و تجربیات، برادرخوانده و خواهرخوانده‌های دائمی ما هستند. ما به پشتوانه اجتماعی آنها به مجلس آمدیم تا مطالبات مردم را اجرایی کنیم. البته تمام مردمی که به ما رای دادند، برتر از مشاور و موکل ما هستند و باید ارتباط ما نمایندگان با موکلین‌مان دائمی باشد لذا از مردم خواهش می‌کنیم، مطالبات‌شان را از ما بخواهند و در این زمینه به ما مشورت دهند.

محمدعلی وکیلی‌ هم که به عنوان کاندیدای فراکسیون امید و با رای نمایندگان به هیئت رئیسه مجلس راه یافت و نمایندگی مردم تهران را برعهده دارد، دیگر نماینده‌ای است که نسبت به این موضع‌گیری‌ها واکنش نشان داد و به خبرنگار تسنیم گفت: نماینده‌ها در کنش نمایندگی خود مستقل هستند. البته نمایندگان مشورت می‌پذیرند اما تاثیر نمی‌پذیرند چراکه سطح معلومات و جایگاه سیاسی نمایندگان مجلس دهم اینگونه نیست که به ابزار کنش‌گران بیرونی تبدیل شوند.

“تعابیری از جمله مجلس در سایه‌ یا پدرخوانده‌ بداخلاقی بود که انجام گرفت و در واقع به مجلس دهم بی‌حرمتی شد. آنها خواهند دید که نقش مجلس دهم با این اکثریت جدیدالورود در قانون‌گذاری و نظارت با مجالس گذشته قابل مقایسه نخواهد بود”.

البته پیش از آغاز رسمی کار مجلس دهم، علی لاریجانی رئیس قوه تقنینی کشورمان در نشست‌ خبری خود به مناسبت اختتامیه مجلس نهم با اشاره به این فضاسازی‌های رسانه‌ای تاکید کرده بود که ساختار داخلی مجلس کاملا دموکراتیک است و باید همه به این موضوع توجه داشته باشیم و از این ساختار عبور نکنیم. در داخل مجلس افراد خبره حضور دارند. احتیاج ندارند که از بیرون فشاری وارد شود و مکانیزمی مشخص برقرار است.

لاریجانی همچنین این را هم گفته بود که فراکسیون ها در مجلس، سایه احزاب بیرونی نیستند.

با همه این اظهارنظرها و موضع‌گیری‌های نمایندگان اصلاح‌طلب دهمین دوره مجلس، باید منتظر ماند و دید که در این دوره ۴ ساله پارلمان دهم، نمایندگانی که با رای مردم و در مسلک اصلاح‌طلبی به مجلس راه یافته‌اند، استقلال رای و نظر خود را در مقابل فشارها و ابلاغ‌ها و دستورات و فرمایشات حزبی بیرونی برای بهره‌کشی از نمایندگان اصلاح‌طلب حفظ می‌کنند یا تسلیم فشارها شده و به ابزار کنش‌گران اصلاح‌طلب خارج از مجلس یا همان “پدرخوانده‌هایِ مجلس در سایه” تبدیل می‌شوند؟! انتخاب با خود نمایندگان اصلاح‌طلب مجلس دهم است!

/تسنیم