نیازمند بازگشت به خانواده هستیم/ شب یلداها به تحکیم خانواده کمک می‌کند

به گزارش گیلانستان جواد نظری‌مقدم با بیان اینکه توجه به مناسک و آداب و رسوم کهن به شکل‌گیری هویت جمعی کمک می‌کند، گفت: جامعه از عناصر هویتی تشکیل شده و مردم تعلق‌خاطر به این عناصر دارند و سعی می‌کنند آنها را حفظ کنند.

وی با تاکید بر لزوم وجود انسجام اجتماعی در جامعه، افزود: خوراک، پوشاک، زبان، گویش، صنایع دستی، آداب و رسوم و مناسک و جشن‌های باستانی همچون عید نوروز و شب یلدا عناصر هویتی ماست و هرچقدر عناصر هویتی قوی‌تر و پررنگ‌تر شود انسجام اجتماعی تقویت می‌شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان اظهار کرد:‌ این دست از مناسک جامعه را با فرهنگ و تاریخ و تمدن خود پیوند می‌دهد لذا گرامیداشت عناصر هویتی از این جهت که به آحاد جامعه احساس حضور و تعلق‌خاطر می‌بخشد، نشاط اجتماعی ایجاد می‌کند.

نظری‌مقدم، زبان فارسی، ادبیات و حافظ را بخش مهمی از میراث فرهنگی و ادبی جامعه ما دانست که در مناسکی همچون شب یلدا بازتولید می‌شود و خاطرنشان کرد: در شب یلدا اعضای خانواده گرد هم جمع می‌شوند و حافظ می‌خوانند و تاریخ و ادبیات و سنت خود را احیا می‌کنند. جامعه ایرانی همواره سعی کرده عناصر هویتی خود را زنده نگه دارد و علیرغم همه مشکلات اقتصادی نسبت به انتقال آداب و رسوم ملی اهتمام داشته است.

وی جشن‌ها و اعیاد و عزاداری‌ها را جزو هویت ملی ایرانیان دانست و متذکر شد: جامعه به دنبال حفظ هویت خودش است، اما امروز به واسطه گستردگی فضای مجازی در معرض هویت غربی قرار گرفته‌ایم. به واسطه مشغله‌های اجتماعی و اقتصادی خانواده‌ها کمتر همدیگر را می‌بینند و لذا جامعه نیازمند  شادی و نشاط است که در کنار خانواده و شب‌نشینی‌های صمیمانه ایجاد می‌شود.

مناسبت‌های نوظهور تنها به نفع سیستم‌های اقتصادی است

این مدرس دانشگاه، خوراک، پوشاک، زبان و دین و مذهب را میراث فرهنگی و هویت ملی دانست و تصریح کرد: شاهد ورود برخی از عناصر فرهنگ غرب همچون کریسمس و هالووین به جامعه هستیم، اما غالب مردم نسبت به عناصر بیگانه آگاه هستند لذا گرامیداشت مناسک هویتی همچون عید نوروز و شب یلدا باعث می‌شود فرهنگ‌های ملی و محلی در مواجهه با هجمه فرهنگ جهانی قوت بگیرد و قوام و دوام بیشتری پیدا کند.

وی با بیان اینکه جامعه با قوت گرفتن هویت ملی در برابر عناصر هویتی بیگانه حل نمی‌شود، گفت: جامعه ایرانی با عناصر هویتی خاص خودش معنا پیدا می‌کند و اگر عناصر هویتی ما از بین برود دیگر ایرانی نیستیم.

نظری‌مقدم همه آداب و رسوم و مناسک فرهنگی و تمدنی را در طول تاریخ دستخوش آسیب دانست و اظهار کرد: به واسطه فضای مجازی شاهد پررنگ‌تر شدن برخی از آسیب‌ها از جمله تجمل‌گرایی و اسراف و چشم و هم‌چشمی در گرامیداشت مناسک ملی و مذهبی هستیم. متاسفانه برخی از افراد که به دنبال بازتولید عناصر هویتی هستند صرفا به ظاهر مناسک بسنده می‌کنند و مناسک می‌شود هدف و خالی از روح و محتوا، زیرا اعتقادی به سنت ندارند و می‌خواهند سنت‌زدایی کنند.

عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان فراگیر شدن برخی از مناسبت‌ها همچون روز زن و مادر، روز دختر، ولنتاین و خیلی از جشن‌های نوظهور را تنها به نفع سیستم‌های اقتصادی دانست و یادآور شد: برگزاری خیلی از جشن‌ها و مناسبت‌ها در جامعه بیشتر شده، اما به همان نسبت شاهد مرگ عاطفه و احساس در خانواده‌ها هستیم و زندگی‌ها روح ندارد و خانواده‌ها از عشق و محبت خالی هستند.

وی تعلق‌خاطر نسبت به سنت را یکی از اصول هویت اجتماعی دانست و خاطرنشان کرد: متاسفانه استفاده درستی از شبکه‌های اجتماعی نداریم و افراد می‌خواهند هر تجربه‌ای را در معرض عموم قرار دهند که در نهایت منجر به تضعیف روابط خانوادگی می‌شود. نشر برخی از تجربه‌ها در شبکه‌های اجتماعی که صرفا جنبه خودنمایی و نمایش دارد موجب می‌شود جامعه غیر برخوردار از آن امکانات احساس محرومیت کند و همین احساس محرومیت نسبی بحران‌های روحی و آسیب‌های اجتماعی را به دنبال دارد.

حافظ‌خوانی در شب یلدا؛ نمود فرهنگ ایرانی – اسلامی

این جامعه‌شناس با اشاره به گسترش برگزاری جشن‌های نمایشی و بی‌محتوا از تولد تا مرگ افراد، خاطرنشان کرد: در شبکه‌های اجتماعی با حجم زیادی از اینگونه مناسک مواجه هستیم که به جای قوام بخشیدن به خانواده بیشتر جنبه ضدخانواده پیدا کرده است.

وی با بیان اینکه «بزرگ خانواده» دیگر جایگاه ندارد، گفت: متاسفانه به سمت مرگ سنت پیش می‌رویم و برخی از افراد توجه به سنت را عقب‌ماندگی و والدین و بزرگترها را انسان دست دوم می‌دادند و هر چیزی که رنگ و بوی جدید دارد را عامل پیشرفت قلمداد می‌کنند.

نظری‌مقدم جمع‌های خانوادگی را عامل انتقال تجربه، زنده ماندن ادبیات و افزایش امید و شادابی دانست و تاکید کرد: فضای مجازی افراد را از خانواده جدا کرده است لذا باید فرصت‌هایی همچون شب یلدا را برای در کنار هم بودن غنیمت بشماریم و کانون خانواده را گرم و گفت‌وگو را تجربه کنیم.

وی با بیان اینکه شب یلداها می‌تواند به تحکیم خانواده کمک کند، افزود: خانواده روح و محتوای فرهنگ ایرانی – اسلامی ماست و نیازمند بازگشت به خانواده هستیم. عناصر هویت ملی ما در پیوند با عناصر هویتی مذهبی ماست. فرهنگ و هنر و ادبیات و موسیقی ما با اسلام پیوند خورده و در شب یلدا حافظ می‌خوانیم.

عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان، حافظ‌خوانی در شب یلدا را نمود فرهنگ ایرانی – اسلامی در خانواده دانست و متذکر شد: حافظ شناسنامه ایرانیان است و حافظ از این جهت حافظ نامیده می‌شود که قرآن را از حفظ بود و تجلی آیات در اشعارش هویداست لذا ایرانیان دوست دارند دین را تعظیم کنند و هویت ملی خودشان را با هویت مذهبی‌شان گره بزنند.

این جامعه‌شناس شب یلدا را فرصت طلایی برای معرفی فرهنگ ایرانی – اسلامی دانست و عنوان کرد: هم علما و هم نخبگان فرهنگی و سیاسی و اجتماعی باید مناسک فرهنگی و هویتی را پررنگ کنند، زیرا قوام و دوام جامعه ایرانی در عناصر هویتی است.

انتهای پیام/ایسنا