تاثیر “اربه دوشاب” گیلان بر بیماری خطرناک فاویسم

به گزارش گیلانستان، حسین زارع کارشناس طب اسلامی در یادداشتی نوشت: کمتر گیلانی پیدا می شود که کلمه فاویسم به گوشش نخورده باشد بیماری که در بسیاری از افراد منطقه گیلان به ویژه کودکان تا سنین جوانی بیشتر به چشم میخورد.

بیماری که موجب عوارضی از جمله زردی چهره ،بی‌حالی و بیهوشی افزایش ضربان قلب ،تهوع و… که ناشی از بوییدن وخوردن وحتی رد شدن از باغ گیاه محبوب گیلانی ها باقلا یا باقالی شروع می شود .

اولین بار در سال ۱۳۳۷ بیمارستان مسیحی رشت بیماری فاویسم را رسما در ایران گزارش داد .

جالب است در کتاب گرانقدر خلاصه التجارب اثر بهاء الدوله رازی که مربوط به حدود ۵۰۰ سال قبل است یک گزارش بسیار دقیق از این بیماری و نحوه درمان آن به تناسب پیدایش و افزایش هموگلوبینوری دیده می شود .

در روزگار گذشته مردم منطقه گیلان از نوعی خرمالوی جنگلی به نام اربه که اندازه آن تقریبا معادل یک زالزالک بود دوشابی تهیه میکردند و در فصل رسیدن باقلا برای پیشگیری از فاویسم از آن میخوردند.

دو شاب میوه درخت اربه یا Diospyrus Latus از حیث گلوکز و فروکتوز غنی است و به نظر می رسد که نقش احیا کنندگی گلوکز در شرایط استعداد ابتلا به فاویسم موجب خنثی کردن نقش اکسیدکنندگی گلوکزیدهای همولیز دهنده مثل ویسین و ویسیانین میگردد.

همچنین به بهانه بیماری فاویسم این رو هم اضافه کنم زمانی که تازه آلوچه( گوجه سبز) وارد بازار مصرف میشود به خصوص هنگامی که پوسته هسته آن کاملا خشبی نشده است(خولی زاله ) بعضی کودکان با خوردن آن دچار حالت زردی پوست و تغییر رنگ ادرار (هموگلوبینوری میشوند البته این عارضه خیلی از فاویسم خفیف تر است اما حکایت از همولیز در اثر مصرف مواد موجود در مغز هسته گوجه سبز ( احتمالا ترکیبات سیانوژنتیک) می کند آیا این کودکان از همان افرادی هستند که نقص آنزیمی و کمبود فاکتورهای احیا کننده دارند نقض آنزیم GP.D گلوتاتیون….؟ یا نه ؟! این خطر برای همه کودکان است؟

منتها تا کنون خوردن دوشاب اربه و انگور به درمان کودکانی که دچار چنین عارضه ای شده اند بسیار سودمند بوده است .

انتهای پیام/