از فعالیت مزون‌های زیرزمینی تا مشکلات خرید مانتوی ساده/ حلقه‌های عفاف و حجاب مفقودند

به گزارش گیلانستان، عفاف و حجاب به عنوان نقطه عطف جامعه ایرانی – اسلامی در کشورمان متاسفانه حلقه‌های مفقوده بسیاری دارد که زیبنده کشورمان به عنوان ام‌القرای جهان اسلام نیست زیرا شرایط حتی گاهی به گونه‌ای است که یک بانوی عفیفه ایرانی تنها برای خرید یک لباس ساده مناسب خود همواره با مشکلات متعددی مواجه می‌شود.

از عهد باستان تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، سرنوشت زنان ایرانی به گونه‌های متنوع و مختلفی رقم خورد که از اوج عزت تا حضیض ذلت نوسان دارد، هرچند که بدون شک جایگاه و شخصیت فردی و اجتماعی زنان را در جامعه ایران قبل از اسلام، بعد از آن و پس از استقرار انقلاب اسلامی نمی‌توان در یک کفه گذاشت و آن را یکسان دانست.

اگر بخواهیم فرهنگ و هنر و یا حضور مؤثر در صحنه اجتماع، مدیریت و جایگاه‌های علمی و دانشگاهی زنان قبل از پیروزی انقلاب را با بعد از آن مقایسه کنیم به نکات جالب و تأمل‌برانگیزی دست پیدا می‌کنیم، تریبون تبلیغاتی و شوهای نمایشی سیاسیون و دیکتاتوری، نمادی از زن ایرانی را تبلیغ کرد که با وجود تمام شعارهای پرزرق و برق هیچ سنخیتی با روح زن ایرانی و ریشه‌های عمیق آن در طول تاریخ نداشت.

شاید بتوان به جرأت گفت در حوزه فرهنگ و هنر که شاکله روح یک جامعه پویا و توسعه‌یافته را تشکیل می‌دهد و آن را به سمت پیشرفت و سعادت هدایت می‌کند در قبل از انقلاب زنانی را می‌دیدیم که برگرفته از الگوی اروپایی – آمریکایی درصدد اثبات خود به جامعه و حتی دنیا بودند اما این الگوی پرطمطراق به عللی مانند بحران هویت و تحریف فرهنگ اصیل ایرانی – اسلامی تنها با نخستین تکانه از هم پاشید و به خاستگاه قبلی خود بازگشت.

زنان نیمی از جمعیت کشور و رکن رکین آن را تشکیل می‌دهند و سهم زنان در تحولات جامعه بر هیچ‌کس پوشیده نیست، از طرفی دو واژه عفت و حجاب حتی قبل از انقلاب همواره در آموزه‌ها و اعتقادات مردم ایران جایگاه ویژه‌ای داشت به طوری پس از پیروزی انقلاب اسلامی جایگاه زنان در ایران دستخوش تغییراتی وسیع شد.

حجاب از احکام شناخته شده شرعی و عفاف از پسندیده‌ترین سجایای اخلاقی است؛ براساس تحقیقات شهید استاد مطهری در کتاب «مسئله حجاب» معنای این واژه یعنی عفت و حجاب اینگونه بیان شده که؛ کلمه‏ حجاب در دو معنا استعمال می‌شود؛ هم به معنی پوشیدن و هم به معنی پرده و البته اکثراً در همین معنای دوم به کار می‌رود، این کلمه از آن جهت مفهوم پوشش می‏‌دهد که‏ پرده، وسیله پوشش است.

با بررسی میزان اثرگذاری عفاف و حجاب در زندگی زنان ایرانی و مقایسه آن با میزان رشد زنان به این نتیجه می‌توان رسید که در دوران قاجار زنان از حیث ظواهر امر به این دو واژه نزدیک شدند و در دوران پهلوی عفاف و حجاب مانع رشد و ترقی زنان تلقی شده و از اساس ریشه‌کن شد اما نتیجه‌ای که نهایتا برای زنان به دست آمد واقعا رضایت بخش نبود.

هنر انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی(ره) این بود که در کنار اهمیت بخشیدن به عفاف و حجاب، به زنان یاد داد که چگونه می‌توانند در کنار حفظ این دو گوهر گرانقدر، شخصیت اجتماعی و فردی خود را ارتقاء ببخشند و در کنار نقش محوری خود در خانواده در حوزه‌های علمی و مدیریتی به مدارجی قابل توجه دست پیدا کنند.

بیانیه گام دوم مقام معظم رهبری نقطه عطف دیگری در تاریخ پرفراز و نشیب انقلاب اسلامی بود بیانیه مهمی که با واکاوی آن به اهمیت بالای فرهنگ، جایگاه زنان و سبک زندگی اسلامی – ایرانی پی‌ می‌بریم و می‌بینیم که معظم له از نحوه کار در این بخش‌ها رضایت کامل ندارند بنابراین راهکارهایی برای اصلاح نقص‌ها و کم‌کاری‌ها ارائه می‌دهند.

ایران اسلامی همواره خاستگاه زنانی شجاع، باایمان، اهل بصیرت، عفیفه و پاکدامن است که مصداق‌های بارز آن و کنشگری زنان را در هشت سال دفاع مقدس و در تاریخ ۴۲ انقلاب مشاهده می‌کنیم اما با تمام این‌ها می‌بینیم که هنوز جامعه با کاستی‌های عدیده‌ای در حوزه فرهنگ عفاف و حجاب مواجه است که البته بخش اعظمی از مسئولیت آن به گردن نهادهای متولی است.

در گزارش زیر سعی کردیم مزیت‌های عفاف و حجاب برای زنان در شئون مختلف زندگی، مشکلات، چالش‌ها و موانع موجود در مسیر تحقق زنجیره به هم پیوسته فرهنگ عفاف و حجاب و خواسته‌ها و انتظارات این قشر عظیم جامعه را با رویکردهایی مانند بررسی شخصیت و میزان موفقیت زن مسلمان عفیفه و مشکلات صنعت مد و لباس زنانه را به عنوان بخشی از این زنجیره مورد واکاوی قرار دهیم.

*پوشش و حجاب یک فرهنگ کاملاً ملی و بعد اسلامی است 

«محدثه فردی» نیز اظهار داشت: یکی از مسائل مهم امروز بحث حجاب و پوشش زنان و دختران ایرانی است که همواره سوالات و شبهه‌های زیادی در این حوزه مطرح بوده و عده‌ای آن را محصول کاملاً دینی و مربوط به بعد از ورود اسلام به ایران می‌دانند اما آنچه که در تاریخ مشاهده می‌شود به ویژه تاریخ پیش از اسلام، پوشش و حجاب زنان ایران باستان است.

مسئول بانوان بسیج رسانه گیلان در ادامه افزود: سند این ادعا نیز حکاکی روی سنگ‌ها و نقاشی‌هایی است که از عهد باستان باقی مانده و در آن زنان همواره دارای پوشش بودند بی‌آنکه هنوز اسلام، به ایران ورود کرده باشد از این رو، پوشش و حجاب یک فرهنگ کاملاً ملی و بعد اسلامی است و نمی‌توان آن را صرفاً یک فرهنگ وارد شده از اسلام به ایران تلقی کرد بلکه به دلیل فرهنگ پوشش ایرانیان در عهد باستان، حجاب و پوشش یک امری کاملاً ملی می تواند تعبیر شود.

مسئول بانوان بسیج رسانه گیلان اذعان کرد: آنچه به عقبه کشور ما برمی‌گردد پوشیدگی زنان به عنوان یک فرهنگ اصیل و ویژه ایرانیان است، این یعنی پوشش و حجاب یک فرهنگ کاملاً ایرانی بوده و اسلام آن را تقویت کرده است.

وی ادامه داد: وقتی به پیشینه تاریخی پوشش زنان در ایران باستان می‌نگریم در میابیم که پوشش صرفاً یک آیین اعتقادی و ایمانی نبوده و با فطرت انسان به ویژه زنان همخوانی دارد چرا که زنان در عهد باستان با پوشش در مناصب اجتماعی حضور پیدا کرده و پوشش را دلیلی بر امنیت خود می‌دانستند اما اینکه چرا امروزه پوشش به عنوان یک فرهنگ ملی در میان جامعه نقش پیدا نکرده، نشان دهنده ضعف در فعالیت‌های فرهنگی دستگاه‌های مربوط به فرهنگ است.

مسئول بانوان بسیج رسانه گیلان اظهار داشت: این که چرا فرهنگ ملی ما در حوزه پوشش زنان، دختران و نوجوانان نهادینه نشده پرسش مهمی ‌است که دستگاه‌های متولی فرهنگ و آموزش به ویژه آموزش و پرورش باید پاسخ داده و علاوه بر این باید به صورت ویژه اهمیت نهادینه شدن فرهنگ پوشش و حجاب را در میان نوجوانان ترویج کنند.

* در حوزه ترویج و طراحی لباس‌های مناسب با سبک زندگی اسلامی – ایرانی کم کاری شده است

«میترا صفری» نیز اظهار داشت: حجاب در جامعه می‌تواند به خانم‌ها  برای شکوفایی توان و استعدادهای خدادادی‌شان بدون در نظرگرفتن جنسیت کمک کند؛ به بیان دیگر زنان با تمرکز روی حجاب و عفاف می‌توانند در جامعه رشد کنند در حالی‌که روی عقاید خود استوارند.

دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مدیریت با بیان اینکه حجاب تنها مختص به دین اسلام نیست و در همه ادیان به نوعی خاص وجود دارد، حجاب را راهی برای آرامش و تحکیم بنیاد خانواده که جامعه را از بسیاری از آسیب‌ها محفوظ می‌دارد خواند و گفت: برای بررسی احکام قرآنی مربوط به نوع پوشش انسانی می‌توانیم به آیه ۲۶ سوره اعراف اشاره کنیم که حاوی نکاتی درس‌آموز است.

وی اذعان کرد: این آیه به سه نوع پوشش متفاوت اشاره دارد؛ نخست لباس‌‏های اساسی و ابتدایی که برهنگی را می‌‏پوشاند و «جامعه متمدن بشری» را از «حالت فطری حیوانی» مجزا می‏‌کند؛ دوم «لباس‏‌های زیبا» که بیانگر شأن، سرمایه و سلیقه افراد است و سوم «لباس تقوی»‌ که بیشتر جنبه معنوی و نمادین دارد.

این دانش‌آموخته کارشناسی ارشد حوزه مدیریت با تاکید بر اینکه حجاب تاثیر بسیار مفیدی در انجام فعالیت‌های مفید و اثبات توانایی بانوان دارد اضافه کرد: در حوزه بحث تشریحی و چرایی حجاب کارهای خوبی شده اما واقعا در بخش ترویج و طراحی لباس‌های مناسب با سبک زندگی اسلامی – ایرانی کم کاری شده است که این زیبنده کشور اسلامی مانند ایران نیست.

صفری اضافه کرد: خود من وقتی اقدام به خرید لباس می‌کنم از چادر گرفته تا مانتوهای بلند حجاب، نه تنها با تنوع بسیار کم و محدود بلکه با قیمت‌های بسیار گزاف مواجه می‌شوم که تهیه آن برای یک خانم قشر متوسط جامعه سنگین است و بعضا حتی حقوق یک کارمند هم نمی‌تواند جوابگوی این حجم از گرانی پوشاک باشد.

وی عدم شناخت از سلیقه جامعه و یا بی‌توجهی به آن در راستای عادی‌سازی سبکی خاص از پوشش را به عنوان حرکت خزنده‌ای که دنبال می‌شود مورد تاکید قرار داد و افزود: تنوع فرهنگی بالا و پوشش‌های بانوان در هر کدام از مناطق و اقوام ایرانی ظرفیتی بزرگ محسوب می‌شود که مورد غفلت واقع شده و می‌طلبد یک حرکت جهادی برای تامین نیاز بانوان برای پوشش اسلامی شکل گیرد.

صفری تصریح کرد: در چند سال اخیر وقتی وارد بازار می‌شویم، لباس‌هایی با کیفیت بسیار پایین و دوخت نامناسب و بدون سلیقه را می‌بینیم که در کف بازار پخش است و اکثرا هم جنس‌های بی‌کیفیت خارجی هستند اما امید داریم روزهای بهتری را با تغییر دولت سپری کنیم تا به مقوله طراحی‌های جدید حوزه حجاب و استفاده از فکرهای خلاق توجه ویژه‌‌تری بشود.

* فعالیت مزون‌های زیرزمینی؛ اکثر مانتوهای بازار از یک مد تکراری و خارج از عرف پیروی می‌کنند

«زهرا کیانی» برشکار و طراح دوخت و دوز البسه بانوان از رشت نیز در موارد جالبی را در مورد صنعت طراحی لباس، تولیدی پوشاک و مد روز زنان بیان داشت و گفت: یکی از مهم‌ترین دلایلی که باعث شد در سال ۸۴ به سراغ حرفه خیاطی و دوخت و دوز لباس زنانه بروم این بود که هیچگاه نمی‌توانستم لباس دلخواهم که شئون اسلامی در آن رعایت شده بود را در بازار رشت پیدا کنم.

این طراح و دوزنده پوشاک بانوان با بیان اینکه شمار کثیری از خانم‌ها مانند او برای تهیه لباس مورد دلخواه خود که مطابق با فرهنگ و عرف اسلامی – ایرانی باشد با مشکل مواجه‌اند افزود: شاید همین موضوع باعث شده که به ویژه در سال‌های اخیر کار دوخت و دوزهای سفارشی رونق بیشتری به خود بگیرد زیرا به طور مثال اکثر مانتوهای بازار(مانند مانتوهای فاقد دکمه) شبیه به هم بوده و از یک مد خارج از عرف پیروی می‌کنند.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا تاکنون در مورد مزون‌های زیرزمینی تولید مانتوهای مدروز و نامتعارف و مانکن‌های خیابانی چیزی شنیده است یا خبر بیان داشت: بله من به خاطر حرفه خیاطی‌ و طراحی از این موارد بااطلاعم اما بیشتر این موارد در شهرهای بزرگی مانند تهران رواج دارد هرچند که در شهر رشت هم شاید بتوان یکی دو مورد از این مزون‌ها را دید که به اصطلاح به شکل زیرزمینی در حال فعالیت هستند.

این طراح و دوزنده البسه بانوان با اشاره به اینکه متاسفانه حلقه‌های صنعت مد، طراحی، تولید و عرضه لباس و پوشاک بانوان به هم متصل نیستند و هیچ چیزی در این صنعت در جای خود قرار ندارد گفت: ما خیاطان و طراحان بسیار باهوش و خلاقی داریم که خیلی از آن‌ها تحصیلات آکادمیک دارند اما به علت فراهم نبودن شرایط کار، صنعت پوشاک از تخصص و وجود آنان بی‌بهره مانده است.

نمی‌شود، نمی‌توانیم، در حال اقدام هستیم، برنامه‌ریزی کردیم اما نشد، بودجه نداریم، برخورد کردیم، اعتبارات فرهنگی کم است و ده‌ها مورد توجیه خسته کننده دیگر از این جنس، سال‌هاست از زبان بسیاری از افراد حتی کسانی که در حوزه عفاف و حجاب و مباحث فرهنگی مسئولیت مستقیم دارند، شنیده می‌شود و انگار تمامی هم ندارد.

اما سؤال اینجاست تا به کی قرار است فرمان هدایت حوزه عریض و طویل دستگاه فرهنگی که یک سر آن به عفاف و حجاب برمی‌گردد همچنان بدون برنامه بچرخد و بدون صاحب رها شود، آیا دشمن منتظر خواهد ماند اقدامات کم‌رمق ما بالاخره به نتیجه برسد یا اینکه سرشار از شعف به حرکت خزنده و خباثت‌گونه خود برای متزلزل کردن هر چه بیشتر فرهنگ عفاف و حجاب در جامعه ایران به سرعت ادامه می‌دهد.

پایان پیام/شبستان