شیون نامیرای گیلان/ شیون فومنی و مجموعه «گیله اوخان»

۲۳شهریور ماه، سالروز درگذشت شاعر دوزبانه ای است که آلبوم های گیله اوخان او برخاسته از زبان و فرهنگ گیلکی است.

به گزارش گیلانستان، «میراحمد سید فخری نژاد» ملقب به شیون فومنی، در سال ۱۳۲۵ در فومن به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی و سه ساله خود را در رشت سپری کرد و بعد از آن به کرمانشاه کوچ کرد و سه ساله دوم دبیرستان را تا اخذ دیپلم طبیعی در سال ۱۳۴۵ در آنجا گذراند.

شیون در سال ۱۳۴۶ وارد سپاه دانش در طارم زنجان شد و یکسال بعد به استخدام اداره آموزش و پرورش استان زنجان درآمد. ۲سال بعد به مازندران منتقل شد و از سال ۱۳۴۸ تا ۱۳۵۱در ساری تدریس می‌کرد. او از جمله مفاخر و مشاهیر نامداری است که به گواهی آثارش در ادبیات معاصر به عنوان شاعر دوزبانه در عرصه شعر گیلکی و فارسی خوش درخشیده است.

شیون نه به‌واسطه صدای دلنشین دکلمه‌اش در اجرای آلبوم‌های صوتی «گیله اوخان» (پژواک گیلان)، بلکه با آمیختگی هنرمندانه از عناصر بومی، باورها، افسانه ها، ضرب‌المثل‌ها و کاربرد و گزینش مناسب واژگان و اصطلاحات در تار و پود زبان شعری برخاسته از جوهره و اصول ادبی و هنری زیبایی شناسانه، به‌عنوان شاعر مخاطب دار شمال در پیوندی عمیق و ژرف با تمامی سطوح مردم در ارتباطی عاشقانه است و شعر و آثار ادبی‌اش از ذخائر و گنجینه‌های ماندگار ادبیات گیلکی به‌شمار می‌رود.

شیون فومنی در شعر فارسی نیز از چهره های توانای ادبیات معاصر و در غزل امروز از زمره غزلسرایان شاخص و ممتاز محسوب می شود. وی، پس از سال‌ها تدریس و تعلیم و تربیت در ۲۳‌ شهریورماه ۱۳۷۷ پس از یک دوره بیماری نارسایی کلیوی چشم از جهان فروبست و جامعه شعر و ادب کشور را به‌سوگ نشاند.

*برای شیون نامیرای گیلان

«اکبر اکسیر» شاعر و طنزپرداز گیلانی طییادداشتی برای شیون فومنی در بیست و دومین سال درگذشت آن شاعر مردمی معاصر آورده است:

در مورد شیون، حرف بسیار است چون شیون هنوز هم در دل‌های مردم جا دارد،‌ هنوز هم جنگلِ رود و درخت و پرنده در گیلان نام شاعرشان را بر زبان می‌رانند. همین شیون ماست که با یک دل ساده روستایی به فتح دل‌ها می‌آید. از ادبیت ادب می‌گذرد، می‌رسد به سرچشمه شادمانی‌ها، به سرچشمه خوبی‌ها و صمیمیت‌ها.

زبان شیرین گیلکی، تا زمانی که زبان قومیت شریف گیلان هست هر چیزی که با آن نوشته شود هرچیزی که به این زبان گفته شود بر دل گیلان زمین خواهد نشست. اما شیون کاری کرد که اقوام دیگر ایرانی برای فهمیدن شعر شیون، زبان گیلکی و اصطلاحات آن را آموختند.

شیون اولین شاعر بومی گیلان و آخر آن نخواهد بود برای اینکه ادبیات غنی گیلکی خیلی نفوذش بالاتر از اینهاست اما هنوز به صحنه نیامده است، شیون یکی از آنهایی بود که رمز زیبایی این زبان را شناخت و در زمان خودش با پخش نوارهای کاست در قالب طنز توانست مردم را رهسپار دیار گل و سبزه و رود و پرنده و دریا کند.

برای شیون، این شاعر خوب، صمیمی و نامیرای گیلان، من شهرتی بالاتر از این آرزو می‌کنم و امیدوارم بزرگداشت‌ها فقط به شعر گیلکی شیون محدود نباشد، زیرا شیون از اولین شاعرانی بود که غزل ساده فارسی را به اوج رسانید.

پایان پیام/شبستان